مدل‌سازی دینامیکی اثر سیاست دوگانه‌سوزکردن خودروها بر میزان تولید آلودگی و مصرف انرژی

زمینه و هدف: یارانه‌های بخش انرژی و آلودگی‌های ناشی از مصرف سوخت در شهرهای بزرگ کشور، سبب اتخاذ سیاست‌های دوگانه‌سوز کردن خودرها در کشور شده است. با توجه به گستردگی به‌کارگیری این سیاست، ضرورت دارد اثرات اقتصادی و زیست‌محیطی آن در بلندمدت بیش‌تر مورد مطالعه قرار گیرد. روش بررسی: پس از مرور منابع در خصوص مزایا و معایب خودروهای گازسوز و دوگانه‌سوز، با استفاده از متدولوژی پویایی‌های سیستم که یکی از روش‌های مدل‌سازی سیستم‌های پویا و اجتماعی است، یک مدل دینامیک در مورد نحوه اثرگذاری خودروهای دوگانه‌سوز بر میزان مصرف انرژی، یارانه‌های بخش انرژی و ایجاد آلودگی توسط خودروها تهیه شده است که با اجرای آن، اثرات بلندمدت سیاست فعلی، مورد بررسی قرار می‌گیرد. یافته‌ها: بر اساس خروجی‌های شبیه‌سازی مدل، سیاست دوگانه‌سوز کردن خودروها، تنها باعث کاهش سرعت رشد یارانه‌ها و آلودگی هوا می‌شود و مشکل را به‌صورت ریشه‌ای حل نمی‌کند. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به هزینه‌های سیاست دوگانه‌سوز کردن و عدم دریافت خروجی مطلوب، به‌نظر می‌رسد اولاً باید به راه‌بردهای دیگری نظیر ایجاد سبد سوخت یا توسعه خودروهای CNG سوز در کشور نیز توجه کرد، و ثانیاً در فرآیند دوگانه‌سوز کردن خودروها، از سیاست‌های مکمل نیز بهره گرفت. سیاست دوگانه‌سوز کردن خودروها، چند سالی است که در کشور در حال اجرا و پیگیری است. یارانه­های هنگفت انرژی و آلودگی شدید ناشی از مصرف سوخت در شهرهای بزرگ کشور، که مدیریت این دو را دشوار کرده است، محرک­های اصلی دولت برای اجرای این سیاست می­باشند. با توجه به اثرات فراوان سوخت در مسایل زیست­محیطی، در این مقاله تلاش شده است تا پس از بیان مزایا و معایب خودروهای گازسوز و دوگانه‌سوز، با استفاده از متدولوژی پویایی­های سیستم، که یکی از روش‌های مدل‌سازی سیستم‌های پویا و اجتماعی است، یک مدل دینامیک در مورد نحوه اثرگذاری خودروهای دوگانه‌سوز بر میزان مصرف انرژی، یارانه‌های بخش انرژی و ایجاد آلودگی توسط خودروها به­دست می­آوریم و سپس با اجرای این مدل در نرم‌افزار شبیه­سازی، نشان می­دهیم که ادامه این سیاست با روند فعلی، در بلندمدت جواب‌گو نبوده و خود، می‌تواند منشأ مشکلات فراوانی باشد.